Lichaamsdonatie
De Wet op de lijkbezorging staat drie vormen van lijkbezorging toe, cremeren, begraven en lichaamsdonatie. Mensen die hun lichaam ter beschikking van de wetenschap stellen worden na hun overlijden overgebracht naar een academisch ziekenhuis waar hun lichaam geprepareerd wordt zodat het gebruikt kan worden voor diverse onderzoeksdoelen
Medische studenten kunnen hun vaardigheden leren op lichamen die zijn gedoneerd. Maar ook artsen die een moeilijke operatie voorbereiden kunnen gebruik maken van deze lichamen. Een lichaam mag van de wetgever alleen ter beschikking gesteld worden aan een anatomisch instituut. Het Zaans Medisch Centrum is geen anatomisch instituut. Zaandammers die hun lichaam ter beschikking willen stellen kunnen dat dus niet in eigen stad doen. Het AMC in Amsterdam is wel een anatomisch instituut.
Op de website www.lichaamsdonatie.info staat een actueel overzicht van de Nederlandse anatomische instituten. Mensen die hun lichaam ter beschikking willen stellen moeten dit bij leven vastleggen. Dat kan alleen door je in te schrijven bij een anatomisch instituut. Let wel op, het aanbod van lichamen is veel hoger dan de vraag van de anatomische instituten. Daarom hanteren veel anatomische instituten een inschrijvingsstop. Op de site van Lichaamsdonatie.info is te zien waar mensen zich kunnen aanmelden en waar er een inschrijvingsstop is.
Geen uitvaartplechtigheid
Als een lichaam wordt gedoneerd moet het doorgaans heel snel na het overlijden worden overgebracht naar het anatomisch instituut. De nabestaanden hebben dus heel weinig tijd om het afscheid te regelen en er zal geen normale uitvaartplechtigheid worden gehouden waar de kist met de overledene bij is. Soms kiezen families er voor om wel een uitvaartplechtigheid te houden. Ze plaatsen dan bijvoorbeeld een foto van de overledene op de plek waar doorgaans de kist staat. Verder volgt dan een afscheidsplechtigheid zoals dat bij een begrafenis of crematie ook het geval is.
Lichaam komt niet terug
Als een lichaam eenmaal is gedoneerd is het onmogelijk om het weer terug te krijgen. Het anatomisch instituut zal het lichaam laten cremeren wanneer het is opgebruikt voor onderzoek. Vaak worden de resten van diverse lichamen tegelijk gedoneerd. De nabestaanden krijgen niet te horen of en wanneer hun dierbare is gecremeerd. Soms vinden families het erg moeilijk dat ze geen plek hebben waar de as of het lichaam van hun dierbare is achtergelaten. Zoals een graf of een urnenmuur.